جوراب برای اولین بار از سوی ناصرالدین شاه از شهر برادفرود انگلیس وارد ایران شد و پس از استقبال مردم، دیگر تاجران به واردات جوراب روی آوردند.
جوراب برای ایرانی‌ها یادآور دوران باشکوه صنعتی ایران است. سادات تهرانی، کارخانه جوراب استارلایت را در اطراف تهران راه‌اندازی کرد و در کمتر از پنج سال، شعبه‌های عرضه مستقیم آن در پایتخت مد جهان یعنی پاریس افتتاح شد. اما سرنوشت این کارخانه نیز مانند سایر مجموعه صنعتی پس از انقلاب تبدیل به یک تراژدی شد.
کارخانه‌های استار لایت، البس تریکو و دیگر مجموعه‌هایی که سادات تهرانی راه‌انداز کرد، مصادره و چند سال بعد، ایران تبدیل به یکی از واردکنندگان جوراب شد.
دهه ۹۰ بخش خصوصی بار دیگر وارد این صنعت شد و توانست تولیدات باکیفیتی به بازار عرضه کند و حتی در سال ۹۴ به هفت کشور صادرات داشته باشد. شروع تحریم‌ها اما سبب شد که دوباره دوران رکود آغاز شود و حالا جوراب‌ها فقط برای بازار داخلی تولید می‌شود.
امیرعباس اشتری از تولیدکنندگان جوراب ایرانی درباره صادرات جوراب به تجارت‌نیوز گفت: «کیفیت جوراب ایرانی عالی است و ما امروز جوراب‌های مخصوص افراد دیابتی تولید می‌کنیم. اهمیت این جوراب به قدری است که جلوی قطع شدن پا را می‌گیرد، اما مشکلات تهیه مواد اولیه و تحریم‌ها سبب شده که نتوانیم به سادگی سراغ بازارهای صادراتی برویم.»
او ادامه داد: «از مشکلات اصلی ما، بازگشت پول و عدم استفاده از سیستم بانکی است. امروز اگر جوراب ما در بازارهای عراق و افغانستان فروش می‌رود، در واقع با واسطه صادر شده است و هیچ ارزش افزوده‌ای به تولیدکننده نمی‌رسد.»
این تولیدکننده جوراب، کیفیت جوراب‌های تولیدی ایران را در سطح برندهای مطرح جهانی عنوان می‌کند. در همین حال، بررسی آمار گمرک نشان می‌دهد که سال گذشته ۶ تن جوراب از چین و بنگلادش وارد کشور شده؛ جوراب‌هایی که کیفیت آنها به مراتب پایین‌تر از جوراب‌های تولیدی ایران است. ضمن آنکه واردات هر نوع نخ و پنبه نیز به کشور ممنوع است.
اشتری درباره وضعیت تولید این کالا در کشور گفت: «متاسفانه مردم ما به جوراب به چشم یک کالای کم‌اهمیت نگاه می‌کنند و آنقدر که برای خرید شلوار یا پیراهن وقت می‌گذارند برای جوراب اهمیت کمتری قائل می‌شوند. در حالی‌که در بحث سلامتی، جوراب از تمام تن‌پوش‌ها مهم‌تر است.»
او ادامه داد: «به دلیل اینکه جوراب پاپوش است و زمان زیادی را از یک عضو حساس بدن در محیط بسته با کمترین میزان گردش هوا محافظت می‌کند، بیشترین تحقیقات علمی بر روی آن انجام شده است. برای همین ما محصولات نانو در این حوزه داریم؛ یا جوراب واریس یا جوراب مخصوص افراد دیابتی تولید می‌شود.»
اشتری درباره مواد اولیه تولید جوراب گفت: «مواد اولیه ما به طور کامل داخلی است، اما به شدت تحت تاثیر قیمت دلار است. از طرفی بازار نخ و پنبه در کشور انحصاری و دست دو شرکت است. چون واردات ممنوع است، تولیدکنندگان مجبور هستند مواد خود را از این شرکت‌ها تهیه کنند. پس هر طور که بخواهند قیمت‌گذاری می‌کنند؛ به طور مثال مواد اولیه ما نسبت به سال گذشته ۳۰ درصد افزایش قیمت داشت. در حالی‌که ما ۱۵ درصد افزایش دادیم، زیرا بیش از این بازار کشش ندارد.»
او ادامه داد: «کاهش قدرت اقتصادی مردم سبب شده که خرید یک جین جوراب ۵۰۰ هزار تومانی معادلات معیشتی خانواده را به هم بریزد. برای همین ترجیح می‌دهند با ۵۰۰ هزار تومان یخچال خانه را پر کنند و جوراب ۱۰ هزار تومانی نایلونی از مترو بخرند. در حالی‌که با این کار دچار بیماری‌های قارچی و عفونی خواهند شد، ضمن آنکه به دلیل گرم شدن پا و کند شدن گردش خون، انرژی در طول روز کاهش پیدا می‌کند.»
۲۳۳۲۲۰
