
ریحانه اسکندری: سالها پیش، وقتی علی نصیریان در دوران نوجوانی با عشق به صحنه، هنر و بازیگری در لالهزار قدم میزد و اعلامیهها مربوط به کلاس های بازیگری را نگاه میکرد شاید هیچکس اطرافش نمیدانست که یکی از اسطورههای هنر ایران در حال طی کردن مسیر پر فراز و فرود برای ابدی شدن است.
نصیریان، مردی که رویا و عشقش به بازیگری را با هیچ چیز عوض نمیکرد با عشقی خاموشنشدنی به تئاتر، راه خود را از دل شلوغی تهران باز کرد. به هنرستان هنرپیشگی رفت و بعدها در کلاسهای شبانهی هنرکدهی هنرهای دراماتیک تحصیل کرد. عشقی که آن سالها روشن بود حالا در حال خاموشی است و این هنرمند اعلام کرده که تصمیم دارد از عرصه سینما خداحافظی کند.
نصیریان و عشقش به صحنه اما، خیلی زود به بار نشست. او با نمایشهای جاودانهای چون «بلبل سرگشته»، «امیرارسلان»، «پدر»، «سلطان سیاه»، «هفت شب با میهمان ناخوانده» و «پنجرهها» نفس تازهای به تئاتر ایران بخشید. کیفیت و کمیت کارهای علی نصیریان در تئاتر به قدری بالا است که میتوان گفت او حق بزرگی به گردن صحنه دارد.
عشق او به بازی، تنها به صحنه تئاتر محدود نشد. در سال ۱۳۳۹، کار در تلویزیون را با بازی و کارگردانی تلهتئاتر آغاز کرد و تا سال ۱۳۵۴، در بیش از ۵۰ تلهتئاتر حضور یافت؛ آثاری چون «هالو»، «پنجره» و «بیگانه در خانه» که خاطرات طلایی دوران طلایی تلویزیون ایران را ساختند.

از صحنه تئاتر تا سینمای تلوزیون، چندین دهه درخشش
علی نصیریان یکی از پنج اسطوره بیتکرار سینما و تئاتر ایران؛ در کنار داوود رشیدی، عزتالله انتظامی، جمشید مشایخی و محمدعلی کشاورز بود. پنج ستونی که تاریخ سینمای ایران، بدون آنها رنگ دیگری داشت. ترکیبی تاریخی در سینمای ایران که برخی از آنها با نام «پنج تن» سینما یاد میکردند.
نصیریان پس از سالها درخشش بیقید و شرط در تئاتر پا به سینما گذاشت و در دنیای سینما هم جاودانه شد؛ از «گاو» داریوش مهرجویی گرفته تا «آقای هالو» و «پستچی» اثر علی حاتمی و فیلمهایی همچون «بندر مهآلود» و «آفتابنشینها». علی نصیریان در کارنامه خود بیش از 40 اثر سینمایی دارد. آثاری که هر کدام با جذابیت لحظه به لحظه بازی او عجین شدهاند.
تلویزیون نیز هیچگاه از علی نصیریان بیبهره نماند. او با حضور در سریالهای ماندگاری چون «هزاردستان» به کارگردانی علی حاتمی، «سربداران»، «همسایهها»، «روشن تر از خاموشی»، «تصمیم نهایی»، «نیمه گمشده» و بعدها «میوه ممنوعه»، نقشهای فراموشنشدنی دیگری آفرید. آثاری که در آن بازی ماندگار علی نصیریان در ذهن مخاطبان حک شده است و تصاویر او را هنوز به یاد میآورند.
علی نصیریان در همه عرصههای بازیگری و در تک تک زمینهای بازی سختی که روزی در نوجوانی انتخاب کرده بود درخشید و نام خود را ماندگار کرد، تا روزی که «بزرگ آقا» شد و در روزگاری که رسانههای تازه متولد شده بودند، بار دیگر درخشید. او با بازی در سریال «شهرزاد» به کارگردانی حسن فتحی در شبکهی نمایش خانگی، چهره کاریزماتیک خود را به نسل جدید معرفی کرد؛ نسلی که شاید پیشتر تنها نامش را از پدران خود شنیده بودند اما اینک خود شیفتهی این هنرمند ماندگار شدند.
او بزرگ آقا را تبدیل به یک شخصیت ماندگار کرد، طوری که شاید در ذهن تماشاگر هیچکس جز نصیریان صاحب نقش نبود. همان طور که میشود این را درباره همه آثار این اسطوره بازیگری گفت.
پس از دههها حضور پررنگ و تاثیرگذار در صحنههای تئاتر، سینما و تلویزیون، علی نصیریان، هنرمند نامدار و یکی از چهرههای شاخص تاریخ هنر ایران، با عزت و وقار، از هنرِ بازیگری خداحافظی کرد؛ اما این وداع، پایان حضور او در ذهن و دل مردم نیست.
نصیریان با نقشآفرینیهای ماندگارش، نهتنها نسلهای مختلف را با زبان تصویر، روایت و احساس آشنا کرد، بلکه با فروتنی و اصالت، الگویی از تعهد به هنر ارائه داد که همچنان الهامبخش است. نورها، صحنهها و دیالوگهایی که او در طول عمر حرفهایاش جان بخشید، در حافظهی فرهنگی جامعه ایران جایگاه خاصی دارند.
ردپای او را میتوان در هر گوشه از تئاتر معاصر ایران دید؛ در نگاه نسلهایی که با آثارش بزرگ شدند، و در شیوهی بازیگرانی که از او آموختند چگونه میتوان نقش را زندگی کرد، نه فقط بازی. نصیریان برای بسیاری نه فقط یک بازیگر، که نماد عشق بیپایان به هنر بود و خواهد بود.
اکنون، در آستانهی خداحافظی از صحنه، آنچه باقی مانده نه صرفاً یادگارهایی از یک حرفه، که میراثی فرهنگی، اخلاقی و هنری است؛ میراثی که تا سالها، نسل به نسل ادامه خواهد یافت.
۲۴۵۲۴۵