مهسا بهادری: دوشنبه ۲۳ آبان، به بهانه نزدیک شدن به جام جهانی ۲۰۲۲ قطر، دیوار نگاره‌ای در میدان ولیعصر(عج)، با نمایی از چهره‌های اساطیری همچون رستم، آرش، اسفندیار، سیاوش، زال و گرد آفرید نصب شد که بازیکنان فوتبال را راهی میدان بازی می‌کردند.
ماجرایی که در این میان پرسش برانگیز بود این است که چرا هیچ یک از افرادی که روی این دیوارنگاره هستند تصویری ندارند و چرا تصویر بازیکن‌ها به نمایش درنیامده است؟ آیا ماجرای استفاده نکردن از تصاویر بازیکنان فوتبال، به همان ماجرای بیلبورد «زنان سرزمین من / بانوان مفاخر ایرانی» باز می‌گردد که با اعتراض چهره‌های سرشناس مواجه شد و در کمتر از ۲۴ ساعت از روی دیوار پایین کشیده شد.
محمد امجدی درباره دلیل به تصویر نکشیدن چهره فوتبالیست‌ها گفت: «دو کاپیتان اصلی در زمین هستند، احسان حاج صفی و آقای عیرضا جهانبخش در تصویر حضور دارند، حالا درباره تعداد بازیکنان هم باید گفت که اقتضای تصویر این بوده که از تعداد مشخصی از بازیکنان استفاده شود. این کار سریالی است و تصاویر بعدی که منتشر شود، تصویر بیشتر بازیکنان به نمایش گذاشته می‌شود.»
این طراح در این‌باره ادامه داد: «مابه ازای هر شخصیت شاهنامه‌ای که در تصویر وجود دارد، یک بازیکن قرار دادیم و قاب تصویری که جا می‌شد، آن چیزی است که در حال حاضر مشاهده می‌کنید. حالا اینکه چرا پشت بازیگران در تصویر است هم یک منطقی دارد، هنگام خداحافظی آدم‌ها پشت افراد می‌ایستند، کسی از رو به رو دیگری را بدرقه نمی‌کند. به امید خدا تصویر بعدی بعد از بازی ایران و انگلستان منتشر خواهد شد.
بار حقوقی یک دیوارنگاره
در گام بعدی، برای اینکه متوجه شویم آیا از اساس به تصویر کشیدن هر یک از این افراد از لحاظ حقوقی دارای ایراد است یا خیر با شیما قوشه، وکیل پایه یک دادگستری گفت‌وگو کردیم.
قوشه درباره استفاده از تصاویر افراد و جرم‌انگاری این ماجرا گفت: «در مورد استفاده از عکس دیگران تنها جایی که جرم انگاری شده در قسمت جرایم رایانه‌ای است اینکه در فضای مجازی عکس یک شخصی بدون اجازه او دست به دست شده است یا یک نفر بدون اجازه از آن استفاده می‌کند. این ماجرا جنبه‌های مختلف هم دارد، اگر عکس تحریف شود یا استفاده ابزاری از آن صورت بگیرد، قانون‌گذار می‌گوید که چه نتایجی به دنبال دارد، اما در فضای عمومی یا واقعی، همچین پیش‌بینی توسط قانون‌گذار انجام نشده، بنابراین جرم نیست اما یک بحث دیگر در قانون مسئولیت مدنی وجود دارد که در آن به این ماجرا پرداخته می‌شود که اگر شخص یا اشخاصی اقدماتی انجام دهند که به شهرت تجارتی یا حیثیت افراد به صورت کلی صدمه وارد شود و مشخصا منجر به شکل‌گیری خسارت مادی یا معنوی شود، اگر شخص بتواند اثبات کند که خسارت به او وارد شده، شخص می‌تواند مطالبه خسارت کند؛ اما بازهم جرم به حساب نمی‌آید.»
او ادامه داد: «نگاهی به ماجرای خاص استفاده از تصاویر زنان روی بیلبورد هم بندازیم؛ تصاویری که برای بیلبورد به کار گرفته بودند، تصاویری شخصی نبودند، بلکه تصاویری بودند که در فضای مجازی و اینترنت در دسترس بوده و نکته دوم اینکه در ظاهر امر نه تنها موجب هتک حیثیت نشده، بلکه به عنوان مفاخر هم معرفی شدند. اما هر یک از این افراد اثبات کنند که با منتشر شدن عکسشان دچار خسارت شدند، می‌توانند طلب خسارت کنند.»
این وکیل پاسخی هم برای چهره نداشتن تصویر بازیکنان فوتبال ارائه داد و گفت: «حالا ماجرای بیلبورد تازه‌ای هم که منتشر شده است، فکر نمی‌کنم به این خاطر باشد که امکان اعتراض فوتبالیست‌ها برای آن وجود داشت به این خاطر که در تابلوهای پیشین هم که نصب شده است موارد بسیار زیادی پیش آمده که از چهره افراد حقیقی استفاده نکردند. در وهله اول فکر نمی‌کنم که چنین تعقلی پشت ماجرا بوده باشد و در مرحله دوم نیز وقتی شماره پیراهن افراد مشخص است، خب شناسایی افراد راحت است، بگردیم ببینیم چه کسی همیشه شماره ۷ راه می‌پوشد؟ آن فرد در تصویر است.»
۵۷۲۴۵
