لیلا شوقی: تعدادشان به حدود ۴۳۰ نفر رسیده است، دانش‌آموزان شهر قم را می‌گوییم که یکی پس از دیگری، دومینووار دچار مسمومیت می‌شوند. هرچند که دلیل مسمومیت دانش‌آموزان قمی هنوز به طور قطع مشخص نشده است، اما مسمومیت‌ها انواع مختلفی دارد که اتفاقا برخی از آن‌ها این روزها، در فصل سرد سال و نزدیک به نوروز از همه شایع‌تر است و آمارشان هم به رسم هر ساله، بالاتر می‌رود.
یکی از والدین می‌گوید که علائم تنفسی، سوزش گلو و حالت تهوع اولین نشانه‌های مسمومیت فرزندش بوده است. هرچند که حالا حال عمومی همه حدود ۴۳۰ دانش‌آموز مساعد و خوب است و دلیل این مسمومیت طبق نظر دادستانی شهر قم، هنوز مشخص نشده اما دانش‌آموزان می‌گویند که بوی بد ماهی در کلاس درس‌شان پیچید و بعد از آن بود که علایم مسمومیت در بین دانش‌آموزان شایع شد. انواع مختلف مسمومیت اما مانند مسمومیت دانش‌آموزان قم پیچیده نیست.
مرگی خاموش با مسمومیتی پنهان
هر سال بیش از هزاران نفر در ایران به دلیل مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن جان خود را از دست می‌دهند، به این آمار بستری شدن هزاران نفر دیگر در بیمارستان را هم باید اضافه کرد. «گاز بی‌رنگ و بی‌بو که منجر به مرگ خاموش می‌شود.» تعبیری است که سعید مهرسروش، رئیس اداره آموزش و پژوهش مرکز اورژانس تهران، از آن درباره مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن یاد می‌کند.
او به مناطق‌آزاد می‌گوید که هر سال تعداد زیادی از هم‌وطنان به دلیل ایمن نبودن سیستم گرمایشی و لوله‌های بخاری و یا لوله آبگرمن، دچار مسمومیت و یا مرگ می‌شوند. تنها راهی که می‌توان از انتشار گاز خطرناک پی برد، سنسورهای حساس به انتشار گاز مونوکسیدکربن است. به همین دلیل است که این کارشناس تنها راه پیشگیری از مسمومیت آن را توجه به ایمنی نصب لوله و بررسی وسایلی که با گاز شهری کار می‌کنند، می‌داند. این روزها که هوا سرد است و بسیاری از شهروندان با بخاری خانه را گرم می‌کنند آمار مسمومیت ناشی از گاز مونوکسیدکربن هم افزایش پیدا کرده است. با نگاه به اخبار حوادث، می‌توان صحت این ادعا را دریافت.
وقتی نظافت مسمومیتزاست
مهرسروش می‌گوید که به جز مسمومیت ناشی از گاز مونوکسیدکربن، این روزها مسمومیت با مواد شوینده هم شایع شده است، دلیلی که باعث می‌شود برخی از شهروندان با اورژانس تماس بگیرند. او توضیح می‌دهد: «در روزهایی که نزدیک به نوروز است و خانه‌تکانی هم به رسم هر ساله اتفاق میافتاد، تعداد تماس‌های ناشی از مسمومیت مواد شیمیایی هم زیادتر می‌شود.»
مهرسروش البته تاکید می‌کند که دلیل مسمویت مواد شیمیایی نه استفاده از مواد شوینده که شکل استفاده از آن‌هاست. زمانی که شهروندان، وایتکس را با مواد شوینده دیگری، مانند جرم‌گیرها و پاک‌کننده‌ها، مخلوط می‌کنند تا ماده شست‌وشوی قوی‌تری برای تمیز کردن داشته باشند. محیط بازی و اسیدی مواد شوینده اما گازی مهیب و خطرناک برای سیستم تنفسی ایجاد می‌کند و همین می‌تواند مشکلات تنفسی و سپس مسمومیت را باعث شود. راه پیشگیرانه رئیس اداره آموزش و پژوهش مرکز اورژانس تهران است که هیچ‌گاه مواد شوینده با هم ترکیب نشوند و اگر به اشتباه این اتفاق افتاد، افراد سریع محل را ترک کنند و شرایطی را برای تخلیه گاز خطرناک منتشر شده در محیط، ایجاد کنند؛ پنجره را باز کنند و یا این که نه، از سیستم تهویه هوا، برای خارج شدن گاز استفاده کنند.
مسمومیت غذایی و دارویی
درستش این است که غذا و دارو شفا دهنده‌اند، گاهی اما درصورتی که درست استفاده نشود، می‌توانند مسمویتزا باشند، زمانی که دوز مصرفی بیشتر و یا خارج از تجویز پزشک مصرف شود. در کشورهای دیگر شایع‌ترین نوع مسمومیت، مسمومیت دارویی است؛ خود درمانی و یا بی‌توجهی به تجویز پزشک و داروساز می‌تواند دلیلی بر مسومیت باشد.
به جز این اما مصرف چند دارو با هم و اثر مخرب آن‌ها می‌تواند مسمومیت دارویی را ایجاد کند. درصورتی که مسمومیت دارویی اتفاق بی‌افتد، عملکرد عمومی اعضای بدن، مانند قلب، ریه و کبد تغییر می‌کند. در این شرایط باید نگران شد و سریع به پزشک مراجعه کرد، چراکه ممکن است، صدمات جبران‌ناپذیری در انتظار باشد.
۴۷۴۷
