علی سلیمی: احساسات پایدار منعکس کننده سطوح پایین ویژگی شخصیتی روان‌رنجورخویی (neuroticism) است. طبق نظریه پنج عاملی شخصیت، روان رنجورخویی یکی از صفات پایه‌ای و اصلی افراد است. این نظریه افراد را بر اساس متغیرهای رفتاری به پنج دسته کلی تقسیم می‌کند:
- روان رنجورخویی: شامل صفاتی مانند زودخشمگین شدن، آسیب‌پذیری نسبت به رفتار دیگران، نداشتن ثبات احساسی، اضطراب داشتن
- برونگرایی: شامل صفاتی مانند علاقه‌مندی به حضور اجتماعی، صریح بودن، هیجان خواهی، در جست‌وجوی جلب توجه.
- باز بودن نسبت به تجربه‌های جدید: شامل صفاتی مانند کنجکاو بودن ، علاقه‌مندی به هنر، تنوع‌طلبی، خلاق بودن
- وجدان و مسئولیت‌پذیری: شامل صفاتی مانند هدف‌گذاری، داشتن نظم شخصی، کارایی بالا، جست‌وجوی موفقیت
- سازگار و موافق بودن: شامل صفاتی مانند اعتماد کردن به دیگران ، رفتار دوستانه، به سادگی کوتاه آمدن در بحث‌ها و گفتگوها، صمیمی بودن
این نتایج حاصل از مطالعه‌ای است که بیش از ۲۰۰ زوج را مورد بررسی قرار داده است، که از آنها در مورد شخصیت خود و همسرشان و همچنین رضایت آنها از ازدواج‌شان ارزیابی صورت گرفته است. همان طور که در طول دهه‌ها تحقیق مشخص شده است ویژگی شخصیتی روان‌رنجور خویی به عنوان مهم ترین ویژگی ظاهر شد.
مطالعات مشخص کرده‌اند که افراد با ثبات عاطفی ( یعنی آنهایی که روان‌رنجور خویی پایینی دارند) تمایل به انتقاد از شریک زندگی خود ندارند و میزان رفتارهای تدافعی و تحقیرآمیز در آنها کمتر است.
در تحقیق گسترده دیگری که روی ۲۷۸ زوج از اواسط دهه ۱۹۳۰ تا اوایل ۱۹۸۰ انجام گرفت، تجزیه و تحلیل نتایج نشان داد که پاسخ دهندگانی که در ابتدا روان‌رنجور خویی بالایی داشتند، بیشتر احتمال داشت که طلاق بگیرند و نمرات روان‌رنجور خویی قدرت پیش‌بینی قابل توجهی را در بازه های زمانی بیش از ۴۰ سال نشان داد.
در زوجین داشتن یک شریک برونگرا و خوش‌معاشرت نیز با رضایت بیشتر مرتبط است. علاوه بر این، سازگاری و مسئولیت‌پذیری بالا نیز با رضایت از رابطه در زوج ها مرتبط است. با این حال روان‌رنجور خویی بیشترین تاثیر را در بین تمام ویژگی‌های شخصیتی بر میزان رضایت زوج ها از رابطه خود دارد. افرادی که سطح بالایی از روان‌رنجور خویی دارند بیشتر احتمال دارد طلاق بگیرند. برای اینکه ببینید این ویژگی چقدر تاثیرگذار است لحظه ای تصویر دوستی را تصور کنید که قرار است با هم به مسافرت بروید و او باثبات، سازگار و مسئولیت‌پذیر است و در مقابل تصویری دوستی که در طول سفر خلق‌اش مکررا تغییر می‌کند، نسبت به هر موضوعی سرِ ناسازگاری دارد و مسئولیت کاری را قبول نمی‌کند.
روان‌رنجور خویی، همراه با ناسازگاری و بی‌مسئولیتی به عنوان مجموعه ویژگی های شخصیتی « عدم کنترل خود» شناخته می شود. دیگر درک اینکه چرا این مجموعه از سه ویژگی ممکن است بهترین ازدواج را ایجاد نکند ، دشوار نیست.
