زهرا علیاکبری– آمارهایی که یک پژوهشگر توسعه در این زمینه ارائه داده است، عمق فاجعه را تا حدی به تصویر میکشد.
محمد بحرینیان، پژوهشگر توسعه و صنعتگر با ارائهی آمارهایی دقیق اعلام کرده است که زیان ناشی از تعطیلی هر روز صنعت در ایران چیزی بیش از پنج هزار و ۷۱۵میلیارد تومان است.
او با تاکید بر اینکه برق صنعت را قطع میکنند تا برق خانگی و تجاری قطع نشود، تاکید کرد: در سال ۱۴۰۱ ارزش افزوده بخش ساخت صنعتی دو تریلیون و هشتاد و شش هزار میلیارد تومان بوده است. از طرف دیگر باید توجه کرد هر سال وضعیت نسبت به سال قبل بدتر میشود. جالب اینجاست که در سال ۱۴۰۱ قطعی برق برای صنایع شش ساعت در هفته بوده است اما در سال ۱۴۰۲ به دوازده ساعت در هفته افزایش یافته و امسال، یعنی در سال ۱۴۰۳، میزان تعطیلی صنایع به بیست و چهار ساعت در هفته رسیده است. آن وقت با واژهپردازی میگویند که مدیریت کردیم و تعطیلی یک روز در هفته است. در همین تعطیلی بیست و چهار ساعت در هفته، هم بانک سودش را میگیرد و هم صنعتگر باید حقوق کارگرش را بدهد اما نه وزیر صمت و نه وزیر نیرو هیچ توجهی به این موضوع ندارند.
بحران برق تشدید میشود
گرما در حال افزایش است و همین نکته سبب شده است بحران برق در ایران تشدید شود. صنایع ایران حالا نه فقط با بحران برق که با کمبود بزرگی به نام انرژی روبرو هستند . دلیل این مدعا کمبود گاز در زمستان است. در سردترین روزهای زمستان، صنایع گاز مورد نیازشان را تحویل نمیگیرند تا بلکه مدیریت انرژی در ایران رخ دهد.
بحرینیان به این مساله اعتراضی جدی دارد که چرا بخش صنعت همواره فدای بخش خانگی و تجاری میشود .
آرش نجفی، رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی نیز در گفتگو با خبرگزاری مناطقآزاد با تایید بحران در بخش صنعت، میگوید: واقعیت این است که ما از ده سال قبل بحران امروز را پیشبینی میکردیم. همان ده سال قبل به وزارت نفت پیشنهاد دادیم که بخشی از منابع حاصل از صادرات نفت را در انرژی خورشیدی سرمایهگذاری کند که اگر این مهم محقق شده بود، امروز با برخورداری از مزارع خورشیدی، بحرانی در بخش برق نداشتیم. آلمان این مسیر را رفته است اما متاسفانه بیتوجهی بخش دولتی به پیشنهادات بخش خصوصی در نهایت به زیان بخش خصوصی تمام میشود و امروز ما متضرر اصلی هستیم چرا که بخش خصوصی برق کافی برای تداوم فعالیت ندارد.
بازارهای بینالمللی از دست رفت
وی گفت: کمبود برق امروز سبب شده است هم بازارهای بینالمللی را از دست بدهیم، هم با کاهش تولید ناخالص داخلی روبهرو شویم و هم موقعیت استراتژیکی که به واسطه پایداری شبکه و امکان صادرات برق فراهم میشود را از کف بدهیم.
نجفی تاکید کرد: ما پیشنهادات کاربردی برای مدیریت همین شرایط را داشتیم اما دولتیها به ان اهمیت ندادند . در شورای گفتگوی بخش دولتی و خصوصی مطرح کردیم که با توجه به کمبود برق، بهتر است تقویم تعطیلات تابستانی برای صنایع تدوین شود و صنایع بدانند که به مدت پانزده روز در اوج مصرف برق، میتوانند تعطیل کنند اما متاسفانه این پیشنهاد با همراهی دولتیها مواجه نشد و آنها به همین تعطیلی دو روز در هفته صنایع راغبتر بودند.
رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تاکید کرد: ما هجده هزار مگاوات کسری برق داریم. در این شرایط تعطیلی دو روز در هفته بسیاری از صنایع را با مشکل مواجه میکند. مثلا صنعت سیمان، فعالیتش طوری نیست که قادر باشد دو روز در هفته را تعطیل بماند و بقیه هفته را کار کند. وقتی کوره خاموش شد، فردا نمیشود فرایند تولید را از سر گرفت.
او با تایید تعطیلی فولادیها گفت: اگر تقویم تابستانی تدوین شود، صنعتگر قادر است تا حدی این زمان را مدیریت کند. به عنوان مثال میتواند مرخصی سالانه کارگرانش را در تعطیلات تابستانی بیندازد و هزینههای سربار چون غذا و … را مدیریت کند اما وقتی دو روز در هفته تعطیل است، هزینه سربار کم نمیشود.
از چهار هزار مگاوات برق خورشیدی چه خبر؟
نجفی با اشاره به امضای قرارداد چهار هزار مگاوات برق در سال گذشته گفت: مقرر بود این چهار هزار مگاوات برق وارد شبکه شود، نکته اینجاست که وارد مدار شدن نیروگاه خورشیدی تنها هشت ماه تا یک سال به طول میانجامد اما متاسفانه هیچ اقدامی در این زمینه صورت نگرفته است و این امر نشان میدهد دولت هیچ اقدام حمایتی را برای حل مشکل در دستور کار ندارد
دولت چهاردهم و بحرانی به نام برق
نجفی تاکید کرد: با فعالیت آقای پزشکیان طبیعتا معجزه رخ نمیدهد. مشکل کمبود برق در سال آینده نیز بیشتر از امسال خواهد بود و تنها راه برای حل بحران، موافقت برای تدوین تقویم تعطیلات تابستانی و سپس سرمایهگذاری است.
موضوع این است که اگر همین امروز دولت توانش را برای تامین برق و رفع ناترازی بگذراد، پنج سال بعد به نتیجه میرسیم، پس باید با این موضوع برخورد دقیق داشته باشیم .
تمرکز بر سیاست خواهش و تمنا
طبق اعلام سازمان هواشناسی در فصل گرم سال جاری پراکندگی جغرافیایی افزایش دما نیز با سالهای گذشته قابل مقایسه نیست و در بیش از ۱۷۰ایستگاه هواشناسی کشور در استانهای مختلف دمای بالای ۴۰ درجه به ثبت رسید که معنای دیگر این نکته نیز افزایش شدید تقاضای مصرف برق در پهنایی به وسعت کل جغرافیای ایران است، وضعیت عجیب و بیسابقهای که بررسیها نشان میدهد نسبت به میانگین بلند مدت افزایش دمای ۳ الی۶ درجهای را برای اکثر نقاط کشور به همراه داشته است.
البته افزایش شدید دما و نقش آن در بالا رفتن تقاضای مصرف برق به ویژه در بخش خانگی تنها مشکل و نگرانی این روزهای صنعت برق کشور نیست چراکه گرمای هوا در ابعاد مختلف اثرات به شدت مخربی بر راندمان و بازدهی تولید برق در واحدهای نیروگاهی و نیز انتقال برق در شبکههای انتقال و توزیع دارد.
با هر درجه افزایش دما میزان مصرف برق ۱۸۰۰ مگاوات افزایش و ۵۰۰ مگاوات ظرفیت تولید کاهش مییابد، همچنین افزایش دما فشار بسیار زیادی به شبکه انتقال وارد میکند و آمار قطعیهای برق ناشی از حادثه را به شدت بالا میبرد.
وزارت نیرو همچنان در صدد است بحران را با سیاست خواهش و تمنا مدیریت کند. البته این مدیریت به معنای برق رسانی به صنایع نیست . وزیر نیرو، علی اکبر محرابیان در تازهترین سخنانش اعلام کرده است: پیشبینی میشود در هفته پیش رو قلههای جدیدی از تقاضای مصرف برق ایجاد میشود و بر همین اساس از عموم هموطنان خواهشمندیم با صرفهجویی در مصرف برق فرزندان خود در این صنعت برای تأمین حداکثری برق در بخشهای مختلف یاری دهند.
۲۲۳۲۲۳