ماهرخ عباسپور: پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران «فسیل» بود که در سال ۱۴۰۲ اکران شد. این فیلم از ابتدای ۱۴۰۲ کار اکران خودش را آغاز کرد و اتفاقا در تابستان هم با ۷۳ میلیارد تومان فروش حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار مخاطب را به سینما آورد. در مقابل پر فروش‌ترین فیلم تابستان امسال «تگزاس ۳» بود که در مجموع ۱۳۵ میلیارد تومان فروش داشت و ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار مخاطب را به سینما آورد. لازم به ذکر است که تهیه‌کننده هر دو فیلم سید ابراهیم عامریان است.
برای بررسی میزان فروش فیلم‌های سینمایی در تابستان ۱۴۰۳ باید کمی بیشتر وارد جزییات شویم.
سینمای ایران در تابستان ۱۴۰۳ با اکران ۳۷ فیلم و پشت سر گذاشتن محرم و صفر در مجموع ۴۰۰ میلیارد تومان فروش را با ۷ میلیون و ۲۳۰ هزار مخاطب تجربه کرد. این در حالی است که در تابستان ۱۴۰۲ تنها با اکران ۳۱ فیلم و فروش ۱۸۵ میلیارد تومانی، ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار مخاطب به سینما آمدند؛ اما در بهاری که گذشت مجموع فروش گیشه سینما به ۵۰۰ میلیارد تومان رسید و همین باعث شد که مدیران سینمایی دم از رشد سینما بزنند، سامانه سمفا را بررسی کردیم تا ببینیم از میان ۱۸ فیلم اکران شده کماکان بالاترین سهم فروش متعلق به سه فیلم سینمایی «تمساح خونی» به کارگردانی جواد عزتی با دو میلیون و ۲۰۰ هزار مخاطب، «مست عشق» به کارگردانی حسن فتحی با یک میلیون و ۸۰۰ هزار مخاطب و «تگزاس ۳» به کارگردانی مسعود اطیابی با یک میلیون و ۶۰۰ هزار مخاطب است و سهم ۱۵ فیلم باقی مانده در قیاس با این سه فیلم بسیار ناچیز است.
برای بررسی دقیق‌تر آمار، سال ۱۴۰۳ را با ۱۴۰۲ مقایسه کردیم. از یکم فروردین ۱۴۰۲ تا ۳۱ خرداد در مجموع ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار مخاطب به سینما رفته بودند که این میزان از مخاطب آورده مالی ۲۷۰ میلیارد تومانی را برای گیشه سینما به همراه داشت و مسئله مهم‌تر اینکه سهم عمده فروش به فیلم «فسیل» با ۴ میلیون و ۱۷۰ هزار مخاطب و فروش ۱۸۰ میلیارد تومانی بود.
در قیاس با سال گذشته از یکم فروردین ۱۴۰۳ تا ۳۱ خرداد از لحاظ آماری با ۴ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان فروش و بیش از ۸ میلیون مخاطب، سینما رشد داشته است. اما برای بررسی این موضوع که آیا این ارقام حاکی از رشد در سینما است یا صرفا تعدادی عدد است به گفت‌وگو با رضا درستکار کارشناس و منتقد سینما پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.
این آمار و ارقام و تفاوتی که نسبت به سال گذشته دارند و اینکه کل گیشه سینما در دست سه فیلم بود، حاکی از رونق و پیشرفت سینما است؟
بعضی از مدیران سینما ادعا می‌کنند که در دوران ما رونق اتفاق افتاده است. اما ما در پاسخ به آن‌ها و به صورت کاملا علمی می‌توانیم بگوییم که اصلا چنین اتفاقی رخ نداده است. اولین نکته‌ای که برای رد این فرضیه وجود دارد؛ مسئله اضمحلال گسترده فیلمسازی و باختن قافیه به تعدادی فیلم بی‌کیفیت و نازل با عنوان فیلم‌های طنز است که وهن هنر سینما هستند.
میدان دادن صرف به تولید گسترده این نوع آثار فیک و مثلا کمدی، موجب ویرانگری در نظام تولید شده است. هیچ تهیه‌کننده و سینماگری نه دیگر می‌تواند و نه می‌خواهد به سمت ژانرهای واقعی سینما برود. این یک فاجعه ملی است که بعدها اثرش را می‌گذارد. شما به این نمی‌گویید فاجعه؟
چون این فقط یک مثال کوچک است و نشان می‌دهد ساخت فیلم سینمایی چقدر گران و سخت شده و هزینه‌های فیلمسازی به شکلی نجومی افزایش پیدا کرده است. نتیجه می‌گیریم تنظیم‌کننده و مدیریتی وجود نداشته که رقم دستمزد کمدی‌کاران تا این حد افزایش یافته است!
نتیجه این اتفاق، خارج شدن بدنه سینما از چرخه تولید و فقیرتر شدن نظام فرهنگی است. وقتی عنصر یک فیلمی ۳۵ میلیارد تومان پول دریافت می‌کند، آن فیلم چقدر باید بفروشد که رقم تولید باز گردد؟ به سایرین که از این پول‌ها نمی‌دهند.
البته تا حدودی سینمای ایران در تابستان هم چنین فروشی را تجربه کرد منتهی با اختلاف قیمت ۱۰۰ میلیارد تومانی نسبت به بهار که می‌توان گفت که تعطیلی‌های محرم و صفر در این امر بی تاثیر نبوده است.
با این وجود بد نیست نگاهی بیندازیم به میزان فروش فیلم‌های سینمایی در تابستان ۱۴۰۳
در این مدت فیلم سینمایی «تگزاس۳» به کارگردانی سید مسعود اطیابی ۱۳۵ میلیارد تومان فروش با ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار مخاطب داشت، «پول و پارتی» به کارگردانی سعید سهیلی با یک میلیون و ۴۰۰ هزار مخاطب ۷۶ میلیارد تومان فروش را از سوم مرداد تجربه کرد.
«خجالت نکش۲» به کارگردانی رضا مقصودی در این مدت ۹۰ روز با یک میلیون و ۱۰۰ هزار مخاطب ۶۰ میلیارد تومان فروش را پشت سر گذاشت.
«قیف» محسن امیریوسفی نیز کار اکران را از ۱۵ شهریور آغاز کرده اما با این حال ۳۰۰ هزار مخاطب را به سینما آورده و حدود ۱۷ میلیارد تومان فروش داشته است.
«مست عشق» حسن فتحی۲۶۷هزار مخاطب را به سینما آورده و فروش ۱۶ میلیارد تومانی داشته است.
ششمین فیلم صدرنشین گیشه تابستان که از ۲۰ تیر کار اکران را آغاز کرده اثری است از پدران پور امیری و حسین دوماری که با حدود ۲۰۰ هزار مخاطب ۱۲ میلیارد تومان سود را برای گیشه سینما رقم زده است.
«ملاقات با جادوگر» ساخته حمید بهرامیان نیز یک اثر دیگر است که از ۱۷ مرداد اکران شده و ۱۸۰ هزار مخاطب را به سینما آورده و ۱۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان هم سود برای کیشه سینما داشته است.
«مفت بر» ساخته عادل تبریزی است که از ۱۵ شهریور اکران می‌شود تا اکنون ۱۸۸ هزار نفر این فیلم را تماشا کردند و ۱۰ میلیارد تومان سود حاصل از فروش این فیلم بوده است.
«تمساح خونی» جواد عزتی نیز که مدت‌ها صدرنشین گیشه بود در تابستان با ۱۶۲ هزار مخاطب جایگاه نهم را به خود اختصاص داد و «سال گربه» مصطفی تقی زاده با ۱۲۸ هزار مخاطب در جایگاه دهم نشست.
۲۴۵۲۴۵
