مریم فکری: دولت را با تورم ۶۰ درصد تحویل گرفتم؛ این ادعایی است که دوشنبه شب رییس دولت سیزدهم در برنامه زنده تلویزیونی مطرح کرد؛ آن هم در شرایطی که براساس آمارهای رسمی، کشور در سال ۱۴۰۰ تورم ۶۰ درصدی را تجربه نکرده است و سید ابراهیم رییسی نیز هیچگاه طی ۵ گفتوگوی قبلی خود طی یکسال گذشته چنین عددی را نداده بود.
با این وجود، رییسی در سخنان خود تاکید داشت که ما کشور را با کسری بودجه ۴۸۰ هزار میلیارد تومانی و تورم ۶۰ درصد تحویل گرفتیم و با رشد پایه پولی مواجه بودیم. بنا به اظهارات او، اگر این وضعیت ادامه پیدا میکرد، تورم کشور بیشتر میشود، پس ما وارد اصلاح اقتصادی شدیم.
در حال حاضر مرکز آمار ایران تنها مرج رسمی آمار در کشور است و آنگونه که در آمار مرکز آمار ایران دیده میشود، در مرادماه ۱۴۰۰ که سید ابراهیم رییسی دولت را از حسن روحانی تحویل گرفت، نرخ تورم سالانه ۴۵.۲ درصد و نرخ تورم نقطهای ۴۳.۲ درصد بوده است.
نرخ تورم از سال ۹۲ در چه مسیری حرکت کرد؟
نگاهی به آمارها در دوره فعالیت ۸ ساله دولت دوازدهم نشان میدهد که در این دوره نرخ تورم تا تیرماه ۱۳۹۷ کاهشی بوده است؛ تا جایی که کشور در این ماه تورم تکرقمی ۸.۷ درصد را تجربه کرد، اما از آن زمان روند تورم افزایشی شد؛ به طوری که پس از مردادماه ۱۳۹۷ که نرخ تورم ۹.۷ درصد از سوی مرکز آمار اعلام شد، تورم روند صعودی به خود گرفت.
نکتهای که در میانه این آمارها وجود دارد، این است که در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ دونالد ترامپ، رییسجمهور وقت آمریکا از برجام خارج شد و به این ترتیب با خروج یکجانبه آمریکا از برجام، موج تحریمهای صنعتی، تجاری، پولی و نفتی به سمت اقتصاد ایران بازگشت؛ تحریمهایی که ابتدا صنایع هوایی، فلزی و خودروی ایران و مبادلات مالی را نشانه گرفت ولی سپس هدف آن، متوقف کردن فروش نفت و محدود کردن صادرات محصولات پتروشیمی بود.
با این حال، دادههای مرکز آمار ایران نشان میدهد، طی دو سال بعد از خروج آمریکا از برجام، نرخ تورم تک رقمی ایران از ۸ درصد تا ۴۲.۷ درصد در شهریور سال ۱۳۹۸ صعود کرد و سپس سیر نزولی به خود گرفت و تا ۲۵.۸ درصد در مردادماه ۱۳۹۹ پایین آمد. پس از آن، در نهایت دوباره اعداد و ارقام بانک مرکزی از تغییر مسیر تورم حکایت دارد؛ تا جایی که در نهایت در اسفندماه ۱۳۹۹ تورم به ۳۶.۴ درصد رسید و مردادماه ۱۴۰۰ نیز نرخ تورم ۴۵.۲ درصد اعلام شد.
بالاترین نرخ تورم ماهانه بعد از جنگ در خرداد ۱۴۰۱ رقم خورد
در این میان، گزارش مرکز آمار ایران نشان میدهد که دولت روحانی بالاترین نرخ تورم نقطهای را در اردیبهشتماه ۱۳۹۸ با عدد ۵۲.۱ درصد تجربه کرده است؛ عددی که دوباره در خردادماه ۱۴۰۱ به آن نزدیک شدیم و با رقمی بالاتر، نرخ تورم نقطه به نقطه به ۵۲.۵ درصد رسید.
این در شرایطی است که گزارش رسمی مرکز آمار ایران نشان میدهد که تورم ماهانه خرداد ۱۴۰۱ برابر با ۱۲.۲ درصد به ثبت رسید که این بالاترین میزان تورم بعد از جنگ تحمیلی هشت ساله علیه ایران بوده است. اعداد و ارقامی که نسبت به تورم ماهانه اردیبهشت ماه، رشد ۸.۷ درصدی را نشان میدهد.
بیشتر بخوانید:
تورم شهریور سال گذشته بیشتر بود یا خرداد امسال؟ / مرجع اعلام نرخ تورم تغییر کرده است؟
مبنای تورم ۶۰ درصد کجاست؟
با توجه به این آمارها، مهدی پازوکی، کارشناس اقتصادی در گفتوگو با خبرگزاری مناطقآزاد در واکنش به آمار اعلامی ۶۰ درصدی تورم، میگوید: مبنای این آمار را باید مشخص کنند، چیست؟ بیشترین تورم طی سالهای گذشته، تورم نقطهای خردادماه امسال طی ۲۰ سال گذشته بوده است.
وی میافزاید: مرکز آمار که وابسته به دولت است، اعلام کرده که خرداد ۱۴۰۱ نرخ تورم نقطهای ۵۲.۵ درصد بوده و اصلا ما عدد تورم ۶۰ درصدی نداشتیم.
این کارشناس اقتصادی عنوان میکند: احتمالا مشاوران آقای رییسجمهور به او اطلاعات اشتباه دادهاند و این فرار به جلو است.
پازوکی با اشاره به اینکه در حال حاضر بحث بر سر برجام است، تصریح میکند: گزارشهای رسمی نشان میدهد که شاخصهای کلان اقتصادی کشور قبل از برجام منفی بودند، اما بعد از برجام، نرخ رشد اقتصادی ایران دو رقمی و نرخ تورم یک رقمی میشود، بنابراین برجام اتفاق خوبی برای کشور بوده است.
وی ادامه میدهد: درست بعد از اردیبهشت ۱۳۹۷ که ترامپ از برجام خارج میشود، شاخصها منفی میشوند. حرف من این نیست که مشکل ما با برجام حل میشود، اما برجام به نفع ملت ایران بوده است.
این کارشناس اقتصادی متذکر میشود: نه در دولت احمدینژاد و نه در دولت روحانی و نه در دولت خاتمی هیچگاه تورم ۶۰ درصد نداشتیم. یعنی تا آنجایی که من گزارشهای سازمان برنامه و بانک مرکزی را دیدهام، تورم ۶۰ درصدی نداشتیم.
پازوکی تاکید میکند: دولت باید مشخص کند که این آمار تورم ۶۰ درصدی را از کدام صفحه و کدام گزارش در آورده است. بالاترین تورم سالانه مربوط به سال ۷۴ است که نرخ تورم ۴۹.۴ درصد بوده است.
وی خاطرنشان میکند: جالب است که چطور دولت سیزدهم داستان واکسن کرونا را به نام خود تمام میکنند، ولی تورم را به نام دولت روحانی میگذارند.
۲۲۳۲۲۵