آزادراه کنار گذر شرق اصفهان با شش باند رفت و برگشت قلب پارک ملی کلاه قاضی را می‌شکافد تا کریدور شمال به جنوب کشور را متصل کند. شنیده‌ها حاکی از آن است که برغم مخالفت رسمی سازمان حفاظت محیط زیست کشور با عبور این آزادراه از پارک ملی کلاه قاضی اما این پروژه با تأیید اداره کل محیط زیست اصفهان در دستور کار اجرا قرار گرفته و سه‌شنبه هفته گذشته در جلسه شورای هماهنگی ترافیک استان، مصوب شده است.
در این پیوند، ایمان ابراهیمی فعال محیط‌زیست و مدیر عامل انجمن حفاظت پرندگان آوای بوم می‌گوید: وزارت راه و شهرسازی قصد دارد آزادراه شرق اصفهان را از داخل پارک ملی کلاه قاضی رد کند در حالی که هر گونه دست اندازی و دخل و تصرف در پارک ملی کلاً ممنوع است مگر اینکه با مجوز و مصوبه هیئت دولت باشد که متأسفانه در تلاش هستند برای کلاه قاضی از چنین مصوبه‌ای استفاده کنند.
وی می‌افزاید: در حاشیه شهر اصفهان با این حجم آلایندگی و این وضعیت محیط زیست آخرین بقایای منابع طبیعی را نباید از دست دهیم. در تمام دنیا پارک‌های ملی بالاترین درجه حفاظتی را دارد که هیچ دخل و تصرفی نباید در آن بشود اما در نزدیک ترین پارک ملی به شهر اصفهان آزادراه احداث می‌شود که به بیانی ساده، بیشتر به یک کُمدی شبیه است.
این فعال محیط‌زیست خاطرنشان می‌کند: وزارت راه می‌گوید این آزادراه را از یک گوشه پارک رد می‌کند و از دل منطقه نیست درحالی که محلی که در نظر گرفته شده دقیقاً مسیر کریدور (گذرگاه) جابه‌جایی آهوها و قوچ و میش‌های کلاه قاضی است.
ابراهیمی می‌گوید: ایجاد این آزادراه دسترسی و گذر حیات وحش به منطقه و خارج از آن را تقریباً ناممکن می‌کند و بعد از احداث این آزادراه در واقع هیچ یک از حیات وحش پستاندار منطقه نمی‌توانند از آن محدوده خارج یا به پارک ملی وارد شوند که این یک فاجعه است.
عبور آزادراه از کلاه قاضی توجیه زیست محیطی و فنی ندارد
به گفته وی یکی از کارکردهای پارک‌های ملی در هر کشوری این است که تنوع گونه‌ای منطقه را در خود حفظ می‌کند. جمعیت پویا از هر گونه‌ای در پارک‌های ملی وجود دارد و زمانیکه جمعیت حیات وحش بیش از ظرفیت منطقه شود شماری از حیوانات از پارک ملی به سمت دیگر مناطق طبیعی مهاجرت می‌کنند و در نتیجه پویایی مناطق را رقم می‌زند.
ابراهیمی می‌افزاید: ایجاد آزادراه کاملاً مانع این کارکرد پارک ملی می‌شود. و طبیعتاً این طرح یک فاجعه است و هیچ توجیهی ندارد.
این فعال محیط زیست در پاسخ به اینکه آیا احداث تونل و فنس گذاری در پارک ملی کلاه قاضی می‌تواند ضامن حفاظت از جان حیات وحش باشد، می‌گوید: به هیچ عنوان! ایرادی که در جلسه سال گذشته به مشاورران این طرح وارد کردم این بود که تمام راه حل‌ها و تمهیداتی که در این طرح در نظر گرفته شده به استناد مقالات و کارهای مشابهی است که در دنیا روی جاده‌های محلی که حداکثر دو باند بودند انجام شده است و این کارکردها هیچ مصداقی برای آزادراه ندارد اینکه دور جاده تابلو راهنما گذاشته و فنس کشی شود به هیچ عنوان روش‌های صد در صد مؤثری برای حفاظت از حیات وحش د حاشیه آزادراه نیست. این روش‌ها برای جاده‌هایی است که سرعت خودروها بین ۶۰ تا ۱۰۰ کیلومتر است و عبور خودرو با تعداد کمتری اتفاق می‌افتد در حالی که وسط آزادراه مانعی وجود ندارد.
مدیر عامل انجمن حفاظت پرندگان آوای بوم می‌افزاید: از این رو اقدامات در نظر گرفته شده برای کلاه قاضی به استناد مقالات خارجی است و هیچ کدام مشابه وضعیت پروژه در پارک ملی نیست. کارشناسان و مشاوران پروژه نیز در جلسه‌ای که با آنها داشتیم به این امر واقف بودند و توجیهی نداشتند زیرا کامل ایراد دارد ضمن اینکه اصلاً مشابه این پروژه را که موفق اجرا شده باشد در هیچ کجای کشورمان نداریم.
ابراهیمی خاطرنشان می‌کند: در سراسر کشور ایران حتی یک نمونه موفق وجود ندارد که جاده‌ای را توانسته باشند با این تمهیدات تردد حیات وحش را در آن کاهش دهند و اگر قرار است برای اولین بار چنین پروژه‌ای را آزمایش کنیم نمی‌تواند در پارک ملی باشد.
وی می‌گوید: معتقدم این صحبت که چاره‌ای جز عبور آزادراه از کلاه قاضی نیست حرفی کاملاً غیر منطقی و غیر واقعی است. برای هر پروژه عمرانی می‌توانند این جمله را بکار برند و محیط زیست ما را تخریب کند. اداره راه و شهرسازی می‌تواند بگوید ما در اطراف اصفهان هیچ راه دیگری برای توسعه شهر اصفهان نداریم جز پارک ملی کلاه قاضی که بهارستان را در آن گسترش دهیم اما این توجیه نیست زیرا در قانون به صراحت گفته شده در پارک ملی نباید دخل و تصرف شود.
ابراهیمی می‌افزاید: در جلسه‌ای که با کارشناسان وزارت راه و شهرسازی درمورد کلاه قاضی برگزار شد، این کارشناسان حداقل سه چهار مسیر جایگزین را در نظر گرفته بودند اما حرفشان این بود که اجرایی شدن آنها هزینه بر و زمان بر است که این نیز توجیه نیست زیرا وقتی یک پارک ملی را تخریب می‌کنید یک تخریب دائمی به اکوسیستم و طبیعت منطقه برای ابدالدهر ایجاد می‌کنید اما اگر جاده را از مسیر دیگر ببرید یک سال بیشتر زمان میبرد یا آنقدر بودجه ریالی صرف می‌شود. این قابل مقایسه با یک تخریب دائمی و محیط زیست آن هم در پارک ملی و در نزدیک آلوده ترینِ شهرهای کشور نیست!
با وجود اینکه عبور آزادراه اصفهان- شیراز مسیرهای جایگزین مانند محور قلعه‌شور به جاده بهارستان یا محمدآباد دارد مشاوران طرح در وزارت راه و شهرسازی عبور این آزادراه را از پارک‌ملی کم‌هزینه‌ترین مسیر می‌دانند در حالی که خسران نابودی سرمایه‌های ملی و طبیعی کشورمان بیش از محاسبات دلاری و یورویی مدیران توسعه است.
جاده‌ها در کشور ما از عمده دلایل تلفات بالای حیات وحش به شمار می‌روند، جاده‌هایی که وزارت راه و شهرسازی تعهدی برای رعایت حریم زیستگاه‌های حیات وحش ندارد و برای جلوگیری از ورود حیوانات به جاده‌ها تنها به خاکریزسازی اکتفا می‌کند و گونه‌های ارزشمند حیات وحش هر روز در جاده‌هایی قربانی می‌شوند.
بیشتر بخوانید:
با تنها پرنده سمّی که تاکنون کشف شده، آشنا شوید/ عکس
چگونه حیوانات زیر تیغ عمل جراحی می‌روند؟
47231
