ماهرخ عباسپور: جشنواره فیلم فجر با دلیل حضور هنرمندان و سینماگران ایرانی، سال‌هاست که به یکی از معتبرترین جشنواره‌های سینمای جهان تبدیل شده است. در اولین سال‌ها حضور کارگردانان موج نوی سینمای ایران که از قبل از انقلاب فیلمسازی را شروع کرده و بعد از آن نیز ادامه دادند، حال و هوای این جشنواره همیشه جذاب بود و دوستداران سینما برای دیدن آثار این سینماگران (داریوش مهرجویی، ناصر تقوایی، مسعود کیمیایی، عباس کیارستمی، بهرام بیضایی و…)صف‌های طولانی تشکیل می‌دادند، فیلم‌های که احتمال توقیف و یا سانسور آنها می‌رفت، صف‌هایی به مراتب طولانی‌تر داشت و جشنواره به شوقی برای طبقه متوسط ایران تبدیل شده بود.
بسیاری از علاقمندان سینما از شهرهای بزرگ خود را به تهران می‌رسانند تا در جشنواره حضور داشته باشند و با وجود دسترسی سخت به اخبار در آن سال‌ها اما بخش قابل توجهی از مردم درگیر این جشنواره بودند. در همان سال‌ها فیلمسازان تازه نفسی با فیلم‌هایی متفاوت کار خود را شروع کردند. (محسن مخلباف، ابراهیم حاتمی کیا، مجید مجیدی، ابوالفضل جلیلی و…) در حوزه کارگردانی سالهای بعد هم از حضور چهره‌های جوان‌تر خالی نبود و این جوانان باز هم جریان سینما ایران را زنده نگه داشته و تنوعی را رقم زد که از دل جامعه می‌آمد.
رقابت بازیگران زن و مرد برای نقش اول و مکمل همچون شهلا ریاحی، جمیله شیخی، سوسن تسلیمی، ثریا قاسمی، گلاب آدینه، گوهر خیراندیش، فاطمه معتمدآریا، لیلا حاتمی، نیکی کریمی و… علی نصیریان، جمشید مشایخی، عزت الله انتظامی، داوود رشیدی، خسرو شکیبایی، فرامرز قریبیان و… در کنار معرفی بازیگران تازه نفس بخشی از جذابیت این جشنواره بود.
به بهانه این ماجرا هم مناطق‌آزاد از مخاطبان خود خواست با توجه به برگزاری طولانی و پر از حاشیه جشنواره چهل و یکم نظر خود را درباره توفیق یا عدم توفیق برگزاری آن بنویسند. که در ادامه بخشی از این نظرات را می‌خوانید. که به چهار دسته تقسیم شدند؛ کسانی که این دوره از جشنواره را بسیار خوب دانستند، کسانی که آن را بسیار ناکارآمد دانستند، آن‌هایی که جشنواره چهل و یکم را فرمایشی برشمردند و دشته آخر که جوانگرایی را یکی از نکات مثبت این دوره از جشنواره حساب کردند.
جشنواره خیلی هم خوب
تعدادی از مخاطبان این دوره از جشنواره را بسیار خوب قلمداد کردند و یکی از مخاطبان درباره این موضوع نوشت: «به نظرم هنرمندانی در این جشنواره حضور داشتند که واقعا ایران و ارزش‌ها برایشان مهم است به دور از هر جهت‌گیری فکری و سیاسی به نظرم خیلی خوب بود.»
مخاطبی به این مسئله پرداخت و نوشت:«برای شروع بسیار خوب بود، چون افراد مزخرف و چاپلوس و منافق از جشنواره حذف شده بودند.»
کاربری نوشت: «مخاطب ابوالفضل پورعرب که ستاره‌ای بود در این سال‌ها هیچ تجلیلی نشد حالا که افتاده شده، او را می‌آورند روی صحنه یا نصیریان که در ادب و بازی دومی ندارد این همه سال اعتنایی نشده حالا دم پیری به او سیمرغ می‌دهند و این مسئله بازهم جای شکر دارد.»
مخاطبی نوشت: «اینکه فیلم کسانی که با جشنواره قهر کردند را نشان دادند یعنی یک قدم رو به جلو ولی برای فیلم «غریب»، غریب کشی کردند حقش خیلی بیشتر از این‌ها بود.»
خیلی بد
یکی از کاربران به نام مسعود این دوره از جشنواره چندان خوب ندانست و در این‌باره نوشت: «در یک ساعت سر و تهش هم آمد. بسیار خشک، بی‌هیجان همراه با واکنش‌هایی که باورپذیر نبودند. به طور آشکار هم به کسانی جایزه داده شد که احتمال حضورشان در اختتامیه، بیشتر از بقیه بود. وقتی شریفی‌نیا داور شده، حتی سطح داوری هم جای بحث ندارد.»
یکی دیگر از مخاطبان هم نوشت: «امسال اصلا جشنواره نداشتیم، جشنواره آن سال بود که تا ۴ صبح در صف دیدن فیلم در سرمای بهمن، پشت سینما آزادی می‌ایستادیم.»
مخاطب فیلم هم درباره این موضوع نوشت: «درباره اختتامیه که سوال نکن، باید دید در اکران فیلم‌ها چقدر استقبال می‌شود؟»
کاربری هم با طنز و شوخی بد بودن جشنواره را اینگونه توصیف کرد: «عالی من شنیدم بعلت استقبال گسترده قرار بود مدت زمان جشنواره رو تمدید کنند.»
فرمایشی و بی محتوا
مخاطبی با نام حسنعلی درباره فرمایشی بودن و بی‌محتوا بودن جشنواره نوشت: «جشنواره امسال را در بیانات افراد احساساتی دیدم که در جای جای آن آدم‌ها تلاش کردند عواطف را تهییج کنند چه آنان که گفتند خیلی خوب بود و چه آنها که گفتند خیلی ها نیامدند ولی جالب ترین نکته دعوت به مدارای سیاسی بود.»
مخاطب دیگری هم نوشت: «کاملا فرمایشی و حکومتی بدون رنگ و بوی سینمایی.»
مخاطبی با نام ایرانی هم در نقد جشنواره نوشت: «جشنواره؟ کدام جشنواره؟ جشنواره فرمایشی؟ جمع کنید این کارناوال مسخره را.»
یکی دیگر از کاربران هم در این‌باره نوشت: «همین که مردم این جشنواره فرمایشی را تحریم کردند برایتان کافی است.»
جوانگرایی
به رغم همه مشکلات و اختلاف نظرهای فرهنگی و سیاسی موجود در جشنواره امسال به نظرم برخی چهره‌های جوانو خلاق و فعال شدن استانها و کارگردان های شهرستانی جلوه بیشتری داشت و سالهای بعد بهتر خواهد شد.»
از لحاظ محتوایی چیز متفاوتی نداشت اما همین که جوانان اجازه بروز ظهور پیدا کردند جای شکرش باقی است.»
می‌توانستند تمام هنرمندان را نگه دارند تا جوانان زیر سایه بزرگتران هم چیزی بیاموزند هم دیده شوند.»
تنها نکته مثبت این جشنواره حضور جوانان بود که آن هم بخاطر توجه به جوانان نبود بلکه بخاطر قهر پیشکسوتان بود. جوانگرایی این دوره از جشنواره از حب علی نیست از بغض معاویه است.»
۵۷۲۴۵
