مریم فکری: دو روز از دی‌ماه هم گذشت، اما خبری از تقدیم دومین لایحه بودجه سالانه در دولت رییسی نیست. رییسی سال گذشته نیز لایحه بودجه ۱۴۰۱ را با یک هفته تاخیر به مجلس تقدیم کرده بود. با این حال، بررسی‌ها از زمان تقدیم لوایح بودجه سنواتی در ۶ دولت قبل نشان می‌دهد که محمود احمدی‌نژاد در میان سه رییس‌جمهوری پیشین ایران، از منظر تاخیر در تدوین و ارائه لایحه بودجه به مجلس، رکورددار است و بیشترین تاخیر را به ثبت رسانده است. او در هیچ یک از ۸ سال ریاست‌جمهوری خود، لایحه بودجه را در آذرماه به مجلس ارائه نکرد.
با وجود این، با توجه به این‌که امسال موضوع بررسی لایحه برنامه هفتم توسعه نیز مطرح است و دولت سیزدهم یک عامل مهم در ارائه دیرهنگام لایحه بودجه سال آینده به مجلس را برنامه هفتم عنوان می‌کند، به نظر می‌رسد هر روز تاخیر در ارائه لایحه بودجه، نیاز به تمدید بودجه امسال برای فصل بهار سال آینده را محتمل می‌کند؛ موضوعی که به کشیده شدن بررسی بودجه به سال آینده منتهی خواهد شد؛ مسیری که قبلا در دولت احمدی‌نژاد نیز اتفاق افتاده بود. به عبارتی، اولین لایحه بودجه تدوین شده در دولت محمود احمدی‌نژاد، ۲۵ دی ۸۴ تقدیم مجلس شد و آخرین لایحه بودجه دولت او، نهم اسفند ۱۳۹۱ به بهارستان رفت؛ یعنی با تاخیر ۸۴ روزه. کار بودجه در دولت احمدی‌نژاد چند باری هم به وقت اضافه کشید و به تصویب بودجه دو یا سه دوازدهم منجر شد.
با این حال، جلال رشیدی‌کوچی، نماینده مجلس در گفت‌وگو با خبرگزاری مناطق‌آزاد می‌گوید: مجلس با یک برنامه‌ریزی دقیق و مبسوط حداکثر توان خود را می‌گذارد که تاخیری که به وجود آمده را جبران کند. در ادامه مشروح گفت‌وگو با رشیدی‌کوچی را می‌خوانید.
* با وجود گذشت ۱۷ روز از مهلت قانونی دولت برای ارائه لایحه بودجه به مجلس، اما هنوز دولت بودجه را به مجلس نفرستاده است. نظر مجلس در این باره چیست و چرا نسبت به این موضوع سکوت کرده است؟
من از طرف مجلس صحبت نمی‌کنم، اما از طرف خودم به عنوان یکی از نمایندگان مجلس با شما صحبت می‌کنم. لایحه بودجه طبق هماهنگی‌ای که انجام شده، در یک‌شنبه هفته آینده قرار است به مجلس ارسال شود، اما به نظر می‌رسد با توجه به برنامه هفتم و همزمانی لایحه بودجه با این برنامه، یک تداخلی پیش آمده و تقریبا یک ماهی تاخیر در ارسال لایحه بودجه به مجلس وجود داشته است.
اما با توجه به صحبت‌هایی که شده، فکر می‌کنم یک‌شنبه هفته پیش رو لایحه تقدیم مجلس خواهد شد.
* فکر نمی‌کنید با توجه به شرایط کشور، دولت دارد بودجه را دیر به مجلس ارائه می‌دهد؟
ببینید، قانون زمان ارائه بودجه به مجلس را مشخص کرده است. این‌که دولت لایحه را دیر به مجلس ارائه می‌کند، درست است. اما این مسبوق به سابقه است؛ یعنی در دولت‌های قبلی هم چنین اتفاقی می‌افتاد. برای مثال، در زمان آقای احمدی‌نژاد هم چند سالی لایحه با تاخیر به مجلس رفت. ما داشتیم دوره‌ای را که بودجه اواخر دی‌ماه یا بهمن‌ماه به مجلس می‌رفت. در زمان آقای روحانی هم این‌گونه بود. یعنی در دولت‌های مختلف مسبوق به سابقه بوده است، اما انتظار این است که این رویه غلط تبدیل به عادت نشود و طبق قانون در همان زمان خود لایحه به مجلس رود و مجلس فرصت کافی برای بررسی بودجه داشته باشد.
* دولت سیزدهم یک سال و نیم است که روی کار آمده و فرصت کافی برای تنظیم برنامه هفتم توسعه داشته، ولی هنوز تکلیف این برنامه مشخص نشده است. به نظر شما این‌که دلیل ارسال دیرهنگام لایحه بودجه، برنامه هفتم عنوان شده، بهانه نیست؟
این انتقاد وارد است. این‌که شما می‌گویید بهانه و ما هم به عنوان بهانه یاد می‌کنیم، انتقاد درستی است. دولت بالاخره اطلاع داشته که برنامه هفتم و لایحه بودجه تقریبا نزدیک به هم و توامان است. این انتقاد ما هم هست و بقیه‌اش بهانه‌گیری است. شاید شرایط کشور در چند ماه گذشته مزید بر علت شده باشد، اما با وجود این‌ها، بهانه‌ها و توجیه‌هایی است که از سوی دولت عنوان می‌شود و انتظار این است که دولت با توجه به وعده‌هایی که داده، در این خصوص هم دقت نظر لازم را داشته باشد.
* آیا می‌شود بودجه سال آینده را بدون برنامه هفتم تصویب کرد؟
شدن که می‌شود، ولی بهتر بود که ابتدا برنامه هفتم به مجلس می‌آمد، چون بالاخره یک سال اول برنامه هفتم، همزمان با همین بودجه‌ای است که قرار است به مجلس بیاید. بهتر این بود که اول دولت برنامه را به مجلس ارائه می‌کرد و بعد بودجه تصویب می‌شد.
* احتمال تمدید برنامه ششم توسعه وجود دارد؟
گمانه‌زنی‌هایی هست، اما قطعی نیست. بنابراین نه تایید می‌کنیم و نه رد می‌کنیم.
بیشتر بخوانید:
بودجه ۱۴۰۲ همچنان در بلاتکلیفی/ چشم‌انداز اقتصاد ایران در هاله‌ای از ابهام است
پیش‌بینی جدید از قیمت دلار در بازار/ ترمز قیمت دلار چگونه کشیده شد؟
* یعنی دولت احتمالا درخواست تمدید برنامه را خواهد داشت.
همان‌طور که گفتم گمانه‌زنی‌هایی وجود خواهد داشت.
* ارائه دیرهنگام بودجه به مجلس به اعتقاد کارشناسان باعث بی‌انضباطی اقتصادی و مالی در کشور می‌شود. نظر شما در این خصوص چیست؟
این‌که بودجه باعث بی‌انضباطی می‌شود، بارها در محافل مختلف درباره آن صحبت شده و سیاستمداران و اقتصاددانان مختلف درباره این موضوع صحبت کردند. این‌که من بخواهم تکرار مکررات کنم، راه به جایی نمی‌برد. به نظرم باید تمرکزمان را روی این بگذاریم که هر چه سریع‌تر لایحه بودجه سال آینده که دیرهنگام هم دارد به مجلس می‌آید، به مجلس برسد. مجلس هم با یک برنامه‌ریزی دقیق و مبسوط حداکثر توان خود را بگذارد که تاخیری که به وجود آمده را جبران کند.
* احتمال این‌که بودجه به دلیل ارائه دیرهنگام به مجلس، به طور کامل امسال تصویب نشود و بخشی از آن به سال آینده بیفتد، وجود دارد. چون قبلا در رابطه با بودجه این اتفاق افتاده بود.
ما تمام توان خود را می‌گذاریم که تکلیف بودجه ۱۴۰۲ تا قبل از عید روشن شود. مجلس هم در دو بودجه گذشته این کار را انجام داده است. فکر نمی‌کنم به بعد از عید کشیده شود.
۲۲۳۲۲۵
